Yaşanan bombalı saldırı, ani ve beklenmedik travmatik yaşam olayı niteliğindedir. Olayı doğrudan yaşayanları, olaya tanık olanları ve yardım edenleri derinden etkileyebilir.
Bilin ki; olay sonrası verdiğiniz tepkiler “olağan dışı duruma verilen normal tepkilerdir.”
- Şok ve inkar halindeyseniz,
- Endişe, korku, panik, öfke, suçluluk, utanç duyguları hissediyorsanız,
- Olayla ilgili sürekli konuşma veya tamamen içe kapanma ihtiyacındaysanız,
- Bedensel şikayetleriniz (ağrılar, bulantılar vb.) kendini gösterdiyse,
- Uyku problemleri yaşıyorsanız (uyumada zorlanma veya sürekli uyuma ihtiyacı vb.)
- Yeme alışkanlıklarınız değiştiyse,
- Aşırı enerji veya yoğun yorgunluk ve halsizlik yaşıyorsanız,
- İstemeden aklınıza olaya dair görüntüler ve sesler geliyorsa,
- Çok daha çabuk irkiliyorsanız,
- Olayı hatırlatacak her şeyden kaçma ihtiyacı duyuyorsanız veya olayla ilgili haberleri ve paylaşımları fazlaca takip etme ihtiyacındaysanız,
OLAĞAN DIŞI BİR DURUMA NORMAL TEPKİLER VERİYORSUNUZ demektir.
Bu şikayetler yaşananla baş etme çabalarımızın bir sonucudur ve zamanla azalması beklenir. Sosyal destek almak, yaşananları aileler ve arkadaşlarla paylaşmak, dayanışmanın sağlanması şikayetlerle başa çıkmada önemlidir. Zamanla şikayetleriniz azalmıyor aksine artıyorsa, bir uzmandan destek almanız tavsiye edilir.
Yaşanan bombalı saldırı yetişkinler kadar çocukları da etkileme potansiyelindedir. Olayı bire bir yaşamış çocuk ve gençler kadar, anne-babaları, yakın çevreleri ve arkadaşları
üzerinden bu olayın etkilerini deneyimleyenler, medya ve sosyal medya üzerinden maruz kalanlar olduğunu da unutmayalım!
Çocukları korumak için;
- Günlük rutin hayat akışını ve çocukların düzenlerini mümkün olduğunca koruyun,
- Duyguları ve kaygıları hakkında konuşmalarına izin verin; olay olmamış gibi davranmaktan kaçının,
- Olayı unutturma gibi gerçekçi olmayan bir çaba sergilemeyin, olayı anlamasına, kavramasına yardım edin,
- Olaya dair sorduğu soruları yaşına uygun olan cevaplarla, elinizden geldiğince yanıtlamaya çalışın, geçiştirmeyin,
- Daha çok sarılın, şefkat gösterin, şimdi güvende olduğunu vurgulayın,
- Aile olarak daha çok birlikte zaman geçirin,
- Okulla ilgili problem yaşarsa, uyum için zaman tanıyın.
Çocuklar ebeveynlerinin tepkilerinden de etkilenirler. Yetişkin olarak kendinizi korumanız önemlidir. Kendi duygularınızın ağır basıyor olması normaldir, ebeveynlik yapmaya çalışmak zor gelebilir; bu noktada ihtiyaç duyduğunuzda destek almanız faydalı olabilir.
Eğer çocuğunuzda olay sonrasında;
- Aşırı korku, üzüntü ve endişe hali varsa,
- Anne ve babadan ayrılmada yoğun endişe yaşıyorsa,
- Uyku ve yemede bozulmalar oluyorsa,
- Günlük aktivitelere olan ilgisinde azalma varsa,
- Okulda sıkıntılar ve dikkat sorunları yaşıyorsa,
- Fiziksel sebebi olmayan ağrı, mide bulantısı gibi şikayetleri varsa,
- Çabuk sinirlenme, aşırı kızgınlık ve öfke yaşıyorsa,
- Kazandığı becerilerde gerileme (tuvalet eğitimi, konuşma vb.) gözlemliyorsanız,
OLAĞAN DIŞI DURUMA NORMAL TEPKİLER VERİYOR demektir.
Bu şikayetler yaşananla baş etme çabalarının bir sonucu olarak görülebilir ve zamanla azalması beklenir. Ancak, olayın bir ay sonrasında bu belirtiler azalmıyor ve hatta artış gösteriyorsa, uzman bir profesyonelden destek almanız faydalı olacaktır.